Aureus, złota moneta rzymska, wprowadzona do obiegu w I w. przed Chr. przez Sullę, Pompejusza i Juliusza Cezara jako emisja wojenna. Stopniowo jej waga spadała, zastąpiona została przez solida w czasie panowania Konstantyna Wielkiego (307-337). Pertinaks (193), Publius Helvius Pertinax, ur. w 126 r. w skromnej rodzinie, po świetnej karierze wojskowej został w chwili śmierci Kommoda prefektem Rzymu. Wbrew swej woli przejął po nim władzę. W efekcie wprowadzanych przezeń reform szybko stracił popularność. Zamordowany po 86 dniach panowania, 28 marca 193 r. Legenda na awersie w pełnym brzmieniu głosi: Imperator caesar Publius Helvius Pertinax augustus; na rewersie: Providentia deorum consul II. To dzięki opiece bóstw mieli Rzymianie pozyskać władcę, który uwolnił ich po latach tyranii od Kommoda. Gwiazda, ku której wyciąga prawicę personifikująca opatrzność bogów Providentia, jest najpewniej symbolem Pertinaksa, jako wysłanego z nieba na ziemię – caele dimissus – tego, który uwolnić miał Rzym od Tyranii. [Borys Paszkiewicz, Anita Chiron-Mrozowska, oprac. Michał Zawadzki]