Wróć do poprzedniej strony

Dodaj do ulubionych
Podstawowe informacje

Szpada oficera gwardii Stanisława Leszczyńskiego

ZKW/5426
Miejsce powstania/znalezienia
Francja (miejsce powstania)
Datowanie
1738-66
Technika
kucie, trawienie, cyzelowanie
Tworzywo
stal, srebro
Dział
Militaria
Właściciel
Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum
Wymiary
dłg. całkowita 101,8 cm.; dłg. głowni 85,5
Opis tekstowy

Szpada oficera gwardii Stanisława Leszczyńskiego

ZKW/5426
Michał Palacz z Wielkiego dla upamiętnienia swej żony Aleksandry ofiarował do zbiorów Zamku Królewskiego szpadę oficera garde du corps du Roy de Pologne, czyli gwardii przybocznej króla Polski i księcia Lotaryngii Stanisława Leszczyńskiego. Jak rzadki jest to egzemplarz ofiarodawca pisze w swym liście, przypominając, że gwardia owa "był to niewielki oddział podzielony na cztery brygady po 43 żołnierzy, zatem oficerów było niewielu". Szpadę, wyposażoną w srebrną rękojeść, zdobi obustronnie na zastawie trawiony pięciodzielny herb królewski, z Wieniawą Leszczyńskich w polu sercowym, oraz napis kursywą "Garde du Corps du Roy de Pologne". Podobny egzemplarz reprodukuje Michel Pétard w swym dziele "Des sabres et des épées" (1999, t.I , tabl. 53) i datuje na lata 1738-1766. Zamek Królewski w Warszawie jest szczególnie odpowiednim miejscem dla ulokowania tego cennego daru, bowiem tu właśnie od 25 kwietnia do 10 lipca 2005 odbyła się wystawa przypominająca postać i dokonania tego nieco zapomnianego króla, zatytułowana "Stanisław Leszczyński. Król Polski księciem Lotaryngii". Wystawę poprzedzała ekspozycja w Nancy pt. "Stanislas un roi de Pologne en Lorraine pokazywana francuskiej publiczności od 19 XII 2004 - 26 III 2005 i przygotowana przez Musée Lorrain w Nancy, Musée des Beaux-Arts w Nancy, Bibliotheque Municipale w Nancy oraz Zamek Królewski w Warszawie. Obie wystawy skutecznie przybliżyły szerokiej publiczności skomplikowane, lecz barwne losy nieszczęśliwego króla, potomka polskiej senatorskiej rodziny, która w XVII w. ze swej rodowej siedziby w wielkopolskim Lesznie uczyniła ważny ośrodek polityczny i naukowy. Leszczyński, starannie wykształcony i ambitny, wybierany był dwukrotnie na tron polski – w 1704 i w 1733 i dwukrotnie zmuszony do abdykacji w dramatycznych okolicznościach politycznych. Po pierwszej klęsce i okresie tułaczki ostatecznie udał się na emigrację do Francji. W 1725 r. jego córka Maria została żoną Ludwika XV, a on królewskim zięciem. Po drugiej nieudanej próbie utrzymania się na tronie polskim abdykował w 1736, a w 1738 w wyniku kompromisu politycznego, otrzymał tytuł księcia Lotaryngii, która po jego śmierci miała jako zaległe wiano Marii powrócić do korony francuskiej. Rezydując w zamku w Lunéville, z zapałem upiększał okoliczne rezydencje, zakładał ogrody i przebudowywał Nancy zgodnie z urbanistyką XVIII w., jego dwór - otwarty, nie podlegający sztywnej wersalskiej ceremonii- stał się ważnym regionalnym centrum sztuki, nauki, myśli politycznej i filozoficznej, zaś Leszczyński wśród ludności swego księstwa zyskał opinię dobrego władcy.
Czytaj więcej
Wystawy

Szpada oficera gwardii Stanisława Leszczyńskiego

ZKW/5426