Ten zagadkowy portret nosi sygnaturę malarza, którego twórczość jest kojarzona przede wszystkim z panowaniem Stanisława Augusta. Jednak w latach 50. XVIII w., kiedy powstał obraz, królem Polski był jeszcze August III. To właśnie za jego sprawą Bacciarelli znalazł się po raz pierwszy w Warszawie. Do tego monarchy odnosi się też zawarte w sygnaturze określenie Pictor Regis (malarz królewski).
Choć według ówczesnych standardów Bacciarelli był już pełnoprawnym artystą, ten okres w jego twórczości nazywamy wczesnym. Nie wykształcił jeszcze wówczas charakterystycznej dla siebie maniery, ale dopiero ją kształtował na podstawie wzorców czerpanych z twórczości innych malarzy. Być może z tego powodu najwięcej analogii do tego portretu można odnaleźć wśród dzieł Louisa-Michela van Loo (1707–1771) czy Antona Raphaela Mengsa (1728–1779).
Wiadomo, że Bacciarelli malował wtedy wyłącznie portrety. Niektóre z nich uznawane są za zaginione – być może Portret mężczyzny z atrybutami architekta jest właśnie jednym z nich. Wizerunek powstał prawdopodobnie na zlecenie samego portretowanego, być może z okazji otrzymania ważnego stanowiska, tak jak to bywało w zwyczaju. Niestety, dzieje obrazu sprzed momentu jego zakupu nie są znane.
Niewątpliwie na zawód lub zainteresowania mężczyzny wskazują towarzyszące mu atrybuty, a wśród nich: księgi, cyrkiel, kałamarz i album graficzny, który sądząc z zamieszczonej w nim ilustracji, jest traktatem architektonicznym. Z kolei wysoką pozycję społeczną portretowanego podkreślają kosztowny strój (aksamitny szustokor lamowany futrem, haftowana kamizelka, koronki), pełna pewności poza oraz widoczna w tle kolumna, która symbolizuje dostojeństwo.
W ostatnich latach do zbiorów Zamku zakupiono również dwa inne portrety pędzla Bacciarellego: Walentego Macieja Gagatkiewicza (ZKW/5604) oraz Michała Jerzego Wandalina Mniszcha z córką Elżbietą i pieskiem Kiopkiem (ZKW/5634).