Katarzyna (ok. 1723-1771), córka wojewody smoleńskiego Michała Zamoyskiego, żona podkomorzego wielkiego litewskiego Jana Karola Mniszcha, była jedną z najbardziej wpływowych kobiet epoki saskiej. W 1752, w Paryżu, pozowała do portretu szwedzkiemu malarzowi Alexandrowi Roslinowi (1718-1793), wziętemu portreciście europejskich sfer arystokratycznych i dworskich. Obraz jest znakomitym przykładem mistrzowstwa technicznego, jakim odznaczają się portrety Roslina, przede wszystkim jego - niezwykle cenionej przez współczesnych - umiejętności oddawania faktury różnych rodzajów materii, klejnotów, szczegółów kostiumu. Autorska wersja tego wizerunku, przedstawiająca modelke w sukni niebieskiej w różowe kwiaty, znajduje się w zamku Skokloster w Szwecji. Obraz pozostawał własnością Mniszchów do 1910, kiedy to sprzedany został na aukcji w Paryżu i nabyty przez rodzinę Poniatowskich. Od 1994 jest własnością Fundacji Zbiorów im. Ciechanowieckich w Zamku Królewskim w Warszawie. Literatura: Uroda portretu. Polska. Od Kobera do Witkacego, kat. wyst. (P. Mrozowski, A. Rottermund i in.), Zamek Królewski w Warszawie, Warszawa 2009, nr 23 (oprac. H. Małachowicz, tam wcześniejsza literatura).